کرونا، راه درمان و پیشگیری
کرونا با ظهور و گسترش در جهان مثل بسیاری از بیماری‌های خطرناک و جهانگیر، برای چندمین بار به انسان آموخت و یادآوری کرد که باید درست زندگی کند و برای لذت بردن از زندگی خود با همه توانش تلاش کند.
بیماری کووید-19 فقط یادآور سال 2019 و خانواده ویروس‌های تاجدار کرونا نیست، این نام تلخ و نگران کننده، اتفاقا یادآور اهمیت دانش بشر در مبارزه با خرافات و سنت اشتباه است. اسم کرونا تداعی کننده مهم بودن «امید به زندگی» و اهمیت مرگ اندیشی برای در آغوش کشیدن زندگی است.
در این مقاله با شما از چیستی کرونا، راز بر ملا شده تولید عمدی یا طبیعی این ویروس، راهکارهای پیشگیری از ابتلا به آن و همچنین گزارشی از تلاش دانشمندان برای درمان قطعی آن خواهیم گفت.
کرونا چیست؟
بیماری که تا کنون چند صدهزار نفر را در جهان به کام مرگ کشانده، کرونا نیست، بله یکی از اعضای چموش و عصیانگر خانواده بزرگ کرونا به نام کروناویروس سندرم حاد تنفسی ۲ یا SARS-CoV-2 است.
واژه کرونا از کلمه لاتین کرون به معنای تاج گرفته شده، تمامی ویروس‌های خانواده کرونا، در ظاهر عفونی خود روی گیرنده و شاخک‌ها ظاهر یک تاج سلطنتی یا خورشیدی را به همراه دارند. این ویروس‌های تاجدار، یک برگ برنده بزرگ برای بقای خود در اختیار دارند و آن هم تغییر و تحول دائم و سریع در ژنوم و ردیف ژنتیکی و اپران مخصوص بیماری زایی آنها است.
ویروس کرونا دارای RNA دورشته‌ای و خطی هستند و ژنوم آنها مستقیماً به‌صورت RNAپیام‌رسان (mRNA) عمل می‌کند. بنابراین از لحاظ خانوادگی و عملکرد ژنومی، شباهت بسیاری با خانواده پیکورناویروس‌ها دارند که از خانواده پیکورناویروس‌ها می‌توان به راینوویروس (ویروس سرماخوردگی) اشاره کرد. اما آنها تفاوت‌های دیگری نیز دارند. تفاوت عمده و چشمگیر کوروناویروس‌ها با پیکورناویروس‌ها، در داشتن پوشش ویروس است.
ویروس کرونا، برای اولین بار در دهه 1960 کشف شد. با ذوب شدن یخچال‌های طبیعی قطب شمال و پیدایش میکروارگانیسم‌های مدفون در این فضاها تخمین زده میشود که نیا و جد این RNA ویروس‌های دردسرساز، به 8 هزار سال پیش از میلاد مسیح و به بیانی دیگر تا 55 میلیون سال پیش می‌رسد. این ویروس در طول تاریخ بشر همواره با استفاده از فرایند تکاملی در پرندگان و خفاش‌ها به حیات خود ادامه و مدام تغییر ماهیت داده است.
آمار رسمی کرونا
بیش از 646 میلیون نفر تا زمان نگارش این مقاله به ویروس کرونا از گونه کووید-19 مبتلا شده‌اند. در این میان مرگ بیش از 6 میلیون و 600 هزار نفر در سراسر جهان نگران کننده و تاسف‌بار بوده است.
فراموش نکنیم که بیش از 625 میلیون نفر در سراسر جهان پس از ابتلا به این بیماری، به سلامتی خود دست پیدا کرده و بهبودی نسبی تا کامل پیدا کردند.
نشانه‌ها و علائم کرونا
علائم مهم و شناخته شده بیماری کووید-19 ممکن است 2-14 روز پس از قرار گرفتن در معرض ویروس ظاهر شود. افرادی که این علائم را دارند ممکن است کووید-19 داشته باشند:
- تب یا لرز
- سرفه کردن
- تنگی نفس یا مشکل در تنفس
- خستگی
- دردهای عضلانی یا بدن درد
- سردرد
- از دست دادن کامل یا بخشی از قدرت چشایی یا بویایی
- گلو درد توام با خارش گلو
- احتقان یا آبریزش بینی
- حالت تهوع یا استفراغ
- اسهال
اکثر افراد آلوده به ویروس کرونا، بیماری تنفسی خفیف تا متوسط را تجربه کرده و بدون نیاز به درمان خاصی بهبود پیدا می‌کنند. با این حال، برخی به شدت بیمار می‌شوند و نیاز به مراقبت‌های پزشکی دارند. افراد مسن و کسانی که دارای بیماری‌های زمینه‌ای مانند بیماری قلبی عروقی، دیابت، بیماری مزمن تنفسی یا سرطان هستند، بیشتر در معرض ابتلا به بیماری‌های جدی هستند. طبق اعتراف و تاکید سازمان بهداشت جهانی، هر کسی ممکن است به کووید-19 مبتلا شود و به شدت بیمار شود یا در هر سنی با مرگ دست و پنجه نرم کند.
بهترین راه پیشگیری از کرونا
بهترین راه برای پیشگیری از کرونا و کاهش سرعت انتقال این است که به خوبی از بیماری و نحوه انتشار ویروس آگاه باشید. آگاهی مهمترین چیز است. با فاصله گرفتن حداقل 1 متر از دیگران، پوشیدن و استفاده از ماسک مناسب و شستن مکرر دست‌ها یا استفاده مکرر از پماد یا ژل و مایع حاوی الکل از خود و دیگران در برابر عفونت محافظت کنید. وقتی نوبت شماست واکسینه شوید و از راهنمایی‌های محلی و اطلاع رسانی‌های بهداشتی دولتی و غیر دولتی در صورت رسمی و قانونی بودن پیروی کنید.
این ویروس می تواند از دهان یا بینی فرد آلوده به صورت ذرات مایع کوچک در هنگام سرفه، عطسه، صحبت کردن، آواز خواندن یا نفس کشیدن پخش شود. اندازه این ذرات از قطرات تنفسی بزرگ تا آئروسل‌های کوچک متغیر است. رعایت آداب تنفسی، به عنوان مثال با سرفه کردن با آرنج خمیده، مهم است و اگر احساس ناخوشایندی کردید، در خانه بمانید و تا زمان بهبودی خود ایزوله شوید.
آیا کووید-19 عوارض بلند مدت دارد؟
برخی از افرادی که مبتلا به کووید-19 بوده اند، چه نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته باشند یا نه، همچنان علائمی از جمله خستگی، علائم تنفسی و عصبی را تجربه می‌کنند.
بد نیست بدانید بیماری‌هایی مانند فلج اطفال یا سل نزدیک به دو دهه زمان لازم داشتند تا کاملا تحت کنترل انسان باشند، بنابراین بعد از گذشت 4 تا 5 سال همچنان باید گفت و پذیرفت که کرونا مبهم و ناشناخته است.
نسبت به روزهای اول شیوع این بیماری، اطلاعات و دانش بشر درباره کرونا و کووید-19 خیلی بیشتر شده اما هنوز هم هیچ سازمان و دانشمند مستقلی به خود اجازه نمی‌دهد از واژه «درمان قطعی کرونا» استفاده کند.
درباره عوارض کوتاه و بلند مدت کرونا نیز همچنان در محافل علمی دنیا بحث و بررسی در جریان است. ریزش بهبود نیافتنی مو، برخی علائم برگشت پذیر پوستی، خستگی‌های بی دلیل و عجیب گاه به گاه، مشکلاتی در بافت ناخن، مشکلاتی در گوارش و غیره همه این موارد ممکن است (قطعی نیست) از عوارض تکرار شونده، برگشت پذیر و بلند مدت بیماری کرونا باشند.
عوارض واکسن کرونا
وقتی واکسن ب.ث.ژ کشف شد، به استناد منابع اطلاعاتی و امنیتی فرانسه تنها در یک سال اول استفاده از این واکسن جان بیش از 8 میلیون نوزاد نجات پیدا کرد. البته نزدیک به 18 مورد آدنیت و مشکلات پوستی برای نوزادان و کودکان پیش آمد و دو فوتی در این میان ثبت شد.
خودتان قضاوت کنید، مرگ حتی یک نوزاد دردآور است اما آیا نباید با چنین هزینه‌ای، جان میلیون‌ها انسان در طول تاریخ بشر نجات پیدا می‌کرد؟ از آن زمان تا کنون بیش از یک میلیارد دوز واکسن ب.ث.ژ مورد استفاده قرار گرفته و اکنون این واکسن به تکامل جدی و امیدوارکنندهای رسیده است.
درباره واکسن کرونا نیز وضعیت به همین منوال است، جان میلیون‌ها انسان نجات پیدا کرد و در این میان سخن از برخی عوارض واکسن، مردم را نگران کرد. عده‌ای مثل همیشه در سراسر جهان آن را وسیله سودجویی مافیای دارو در جهان دانستند اما این تقابل جهل و دانش همیشه در تاریخ علم بشر وجود داشته است.
از هر صد هزار نفری که با آسترازنکا AstraZeneca واکسینه شده اند، یک نفر دچار اختلال انعقادی به نام ترومبوسیتوپنی شده است. به تازگی، برخی از دریافت کنندگان واکسن مادرنا Moderna و فایزر Pfizer مبتلا به میوکاردیت یا التهاب عضله قلب شده‌اند.
واکسن‌های مختلف، عوارض احتمالی گوناگونی خواهند داشت که هیچکدام از آنها در کنار محاسن و سود حاصل از تزریق واکسن، جدی نیستند. به طور کلی موارد زیر پس از تزریق واکسن از چند روز تا سه هفته (احتمالی) گزارش شده است:
- خستگی
- سردرد
- درد عضله
- لرز
- تب یا احساس تعریق
- حالت تهوع یا احساس دل درد
تاریخچه کرونا
نخستین گزارش‌ها از بیماری‌زایی کروناویروس‌ها به شیوع نوعی عفونت تنفسی در مرغ‌های پرورشی در منطقه‌ای در آمریکای شمالی در دهه ۱۹۲۰ برمی‌گردد. این ویروس با نام ویروس برونشیت عفونی مرغی، نخستین کروناویروس کشف شده است.
در دسامبر ۲۰۱۹ نیز، برای اولین بار در شهر ووهان استان هوبئی چین، پس از اینکه مردم بدون علت مشخصی دچار سینه پهلو شدند و واکسن‌ها و درمان‌های موجود نیز مؤثر نبودند، نوع جدیدی از کروناویروس با همه‌گیری در انسان شناسایی شد.
فیلم‌های عجیب و غریبی هم منتشر شدند، کسانی که به یکباره در خیابان روی زمین می‌افتادند، بسیاری از آن فیلم‌ها، بازی رسانه‌ها بودند و هیچ وزن علمی نداشتند. در هر حال بحران سراسر جهان را گرفت. دانشمندان نیز دست به کار شدند تا در اسرع وقت واکسن کرونا را عرضه کنند.
از میان نخستین افرادی که به این ویروس آلوده شده‌اند، مشخص شد که دو سوم آنها با بازار عمده‌فروشی غذاهای دریایی هوانان، که در آن حیوانات زنده نیز به فروش می‌رسد، ارتباط داشته‌اند.
سخن پایانی
بعد از گذشت چند سال از شیوع جهانی ویروس کرونا (کووید-19) اکنون همه پزشکان و مردم آگاه به خوبی می‌دانند که بهتر است و شاید باید ورزش کنند، تغذیه مناسب و سالم داشته باشند، دو بار در سال آزمایش کامل و چکاپ داشته باشند، به ایمنی و قدرت فیزیکی بدن خود توجه کنند و از افکار منفی، فکر و خیال آزاردهنده و هر چیزی که باعث عصبی شدن و اعمال فشار بر دستگاه عصبی شود، دوری کنند.
کرونا شاید برای همیشه باشد و بماند، این انسان است که باید با طبیعت آشتی کرده، بهتر زندگی کند و دست از مبارزه بیهوده با جهان بردارد.
