نوار قلب
آزمایش نوار قلب یکی از مهمترین مواردی است که افراد بالای 40 سال باید به آن توجه ویژه داشته باشند.
در این مقاله با شما از لزوم انجام و تست نوار قلب خواهیم گفت و مشخص خواهیم کرد که نوار قلب به چه شکل تفسیر خواهد شد.
متاسفانه در دو دهه اخیر حتی جوانان نیز در معرض مشکلات قلبی و عروقی قرار گرفته‌اند. بنابراین در چکاپ کامل بدن در کنار آزمایش کامل خون و ادرار باید به نوار قلب نیز توجه ویژه صورت بگیرد.
نوار قلب چیست؟
نوار قلب یا ECG، برای اندازه‌گیری فعالیت الکتریکی قلب مورد استفاده قرار می‌گیرد و یک راه مناسب برای اندازه‌گیری فعالیت صحیح قلب است.
الکترودهایی از دستگاه نوار قلب روی بدن بیماری که طاق باز دراز کشیده است، نصب می‌شود تا پتانسیل الکتریکی که در عضله قلب وجود دارد اندازه گرفته شود.
نوار قلب، می‌تواند آریتمی‌های قلبی، انفارکتوس‌های حاد و میوکارد (سکته قلبی)، بزرگ شدن دهلیز و یا بطن قلب و بیماری پریکارد را تشخیص دهد. همچنین افرادی که دچار فشار خون زیاد هستند و بیماری تیروئید دارند، با نوار قلب مشخص می‌شود.
چه زمانی باید نوار قلب گرفته شود؟
در صورتی که متوجه بروز علائمی شدید که نشان از یک مشکل قلبی بود، بلافاصله باید با یک پزشک متخصص ویزیت شوید. در این صورت امکان دارد، پزشک انجام نوار قلب را تجویز کند تا بهتر و دقیق‌تر مشکل شما مشخص باشد. این بررسی به پزشک این امکان را می‌دهد تا درمان مورد نظر را دقیق‌تر انتخاب کند.
علائمی که می‌تواند نگران کننده باشد و ممکن است نشان از مشکلات قلبی باشند، شامل احساس خستگی یا ضعف، درد قفسه سینه، تنفس دشوار و تنگی نفس، احساس ضربان تند یا لرزش قلب، نامنظم زدن قلب، شنیدن صداهای غیرمعمول زمانی که پزشک به قلب شما گوش می‌دهد، درد سینه، سرگیجه، سردردهای خفیف یا حالت‌های غش، افزایش ضربان قلب، ضعف و کاهش انرژی برای انجام هر گونه فعالیت ورزشی است.
نتیجه تست نوار قلب، اغلب در همان روز قابل بررسی و مشاهده است. در صورتی که نوار قلب شما، طبیعی و عاری از هرگونه مشکل جدی باشد، احتمالا نیازی به انجام مجدد تست نیست. اما گاهی پزشک متوجه ناهنجاری‌هایی در نتیجه تست می‌شود که ممکن است نشانگر مشکلات قلبی باشد. به منظور بررسی دقیق‌تر و مجدد نوار قلب دیگری تجویز خواهد کرد. چراکه، درمان انتخابی بستگی به نوع ناهنجاری‌ها و مشکلات فرد بیمار دارد.
آریتمی قلب
آریتمی قلبی یا اختلال در ریتم قلب معمولا در اثر عملکرد نامناسب پیام‌های الکتریکی هماهنگ‌کننده ضربان قلب به وجود می‌آید و به افزایش یا کاهش ضربان یا نامنظم شدن آن منجر می‌شود. آریتمی قلبی ممکن است به صورت تپش قلب توصیف شود که گاهی اوقات هم بی‌خطر است. با این حال، بعضی از آریتمی‌ها ممکن است با علائم و نشانه‌های آزاردهنده و در بعضی موارد کشنده همراه باشند.
درمان آریتمی قلبی اغلب به کنترل یا حذف ضربان‌های سریع، آهسته یا نامنظم منجر می‌شود. علاوه بر این، از آنجا که آریتمی‌های آزاردهنده اغلب در اثر مشکل قلبی تشدید می‌شوند، می‌توان با تغییر سبک زندگی از پیشرفت آن‌ها جلوگیری کرد.
با استفاده از نوار قلب، پزشک می‌تواند سرنخ‌هایی در خصوص بزرگ شدن دیواره‌های قلب، نقایص ساختاری و دیگر مشکلات قلبی را متوجه شود. پزشک در صورت نیاز به منظور بدست آوردن اطلاعات بیشتر، آزمایشات تکمیلی جدیدی را تجویز خواهد کرد.
نتیجه تست قلب
نتایج تست الکتروکاردیوگرام یا همان نوار قلب ECG، همان روزی که این آزمایش را انجام می‌دهید، آماده می‌شود و در کنار آن، پزشک می‌تواند نتیجه آن را هم برای شما تفسیر کند.
نوار قلب چگونه است؟
ناور قلب، نواری است که در اثر اتصال تعدادی الکترود به بخش‌های مختلف بدن گرفته می‌شود. این نوار فعالیت الکتریکی قلب را بر روی کاغذ و یا صفحه‌ی مانیتور ثبت می‌کند و بر اساس آن می‌توان برخی از اشکالات و اختلالات قلبی را تشخیص داد.
هنگامی که این نوار با نوار قلب نرمال تفاوت داشته باشد، می‌توان به بیماری‌های قلبی خاصی شک کرد. مثلا اگر طول موج‌ها کوتاه‌تر و یا بلندتر باشد و یا فاصله‌ی دو موج از هم تغییر کند، شکل موج‌ها برعکس و بدون قله شود و یا قبل و بعد از موج‌ها افتادگی وجود داشته‌باشد. این تغییرات برخی از تغییرات نوار قلب است که هر کدام می‌تواند در تشخیص بیماری موثر باشد.
نوار قلب چه چیزی را نشان می دهد؟
تست قلب می‌تواند به پزشک کمک کند تا اختلالات مختلفی را تشخیص دهد، از جمله:
- گرفتگی رگ قلب
- علل درد قفسه سینه
- ضخیم شدن دیواره‌های قلب
- حمله‌ی قلبی
- آریتمی قلبی که اختلالی مربوط به ریتم قلب است
- ضربان نامنظم قلب
- نارسایی قلبی
تفسیر نوار قلب
بلافاصله پس از اتمام آزمایش، پزشک می‌تواند به تفسیر نوار قلب پرداخته و مشکلات احتمالی را برای بیمار شرح دهد.
به این نکته دقت داشته باشید که وجود مشکل در EKG همیشه به معنای وجود یک مشکل یا بیماری قلبی نیست. برای مثال مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۵ نشان داد که تعداد زیادی از ورزشکاران رقابتی، نتایج EKG ناهنجار دارند. این نتایج به ظاهر ناهنجار EKG ورزشکاران نشان‌دهنده مشکلی نبود و به علت سازگاری طبیعی بدن با ورزش بود. در اصل این افراد نوار قلب نرمال داشتند و مشکل قلبی خاصی نداشتند. بااین‌حال، این مطالعه روی افراد کمی انجام شده بود و نمونه‌ی موردمطالعه کوچک بود. برای تأیید این نتایج به تحقیقات بیشتری نیاز است.
بااین‌حال، برخی از بیماری‌ها و مشکلات قلبی جدی می‌توانند منجر به بروز نتایج ناهنجار EKG شوند. پس از خواندن نوار قلب، پزشک می‌تواند در مورد نوع بیماری و درمان مورد نیاز با فرد صحبت کند. اگر نتیجه نوار قلب شما غیرطبیعی است، برای تشخیص دقیق ممکن است نیاز به انجام آزمایش‌های بیشتری همچون اکوکاردیوگرام داشته باشید.
هنگامی که پتاسیم در بدن زیاد شود، هایپرکالمی رخ داده است. پتاسیم یکی از عناصری است که برای کارکرد طبیعی قلب ضروری است. اگر پتاسیم بیشتر از اندازه طبیعی وجود داشته باشد، بدن شما نمی‌تواند پاسخگوی نیازهای طبیعی قلب باشد و مشکلاتی در ECG بروز می‌کند که شامل موارد زیر است؛
- موج T بلند می‌شود و قاعده‌ی آن کوچک می‌شود
- فاصله‌ی QT کاهش پیدا می‌کند
- ST فشرده می‌شود